تابناک فارس به نقل از فارس: اکثر بیمارانی که به مراکز دولتی مراجعه میکنند از قشر متوسط یا کمدرآمد جامعه هستند که توان پرداخت هزینههای بالای درمانی اعم از ویزیت پزشک، انجام آزمایشهای مختلف و خرید دارو بهصورت آزاد را ندارند.
طبق قانون هیچ پزشکی اجازه ارجاع بیمار از مراکز دولتی به بخش خصوصی یا مطب شخصی با انگیزه مالی را ندارد، اما بسیاری از پزشکان ترجیح میدهند در مراکز خصوصی فعالیت کنند که اثرات منفی به حال بیماران کمبضاعت دارد. این در حالی است که عدم حضور کافی پزشکان در مراکز دولتی، کاهش ارائه خدمات به اقشار متوسط و ضعیف جامعه را در پی دارد؛ وقتی ساعت حضور پزشکان محدود باشد نوبتدهیها طولانی میشود، کیفیت کار پایین میآید و نارضایتی از مراکز دولتی نیز بیشتر میشود.
تمایل پزشکانی که عضو هیئتعلمی دانشگاههای علوم پزشکی هستند برای فعالیت در مراکز خصوصی، یک مسئله کشوری است، اما مجموعه مدیریتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بهخوبی طی سالهای طولانی از پسِ این دوگانه برآمده بود و در شیراز که بهعنوان قطب پزشکی جنوب کشور مطرح است، همواره پزشکان حاذق و استاد تمام دانشگاه، در مراکز دولتی همچون بیمارستان نمازی، درمانگاه مطهری، درمانگاه امام رضا (ع) و ... حضورداشته و با قیمتهای باورنکردنی 3، 4 هزارتومانی مراجعان خود را ویزیت میکردند.
این پزشکان مشهور که اعضای هیئتعلمی دانشگاه شیراز به شمار میروند تا پیشازاین اجازه تأسیس مطب را نداشتند و بهصورت تماموقت در مراکز دولتی مشغول ارائه خدمت بودند و مردم نیز با کمترین میزان پرداخت هزینه، از متخصصین بهره میبردند؛ اما اخیراً شاهد کوچ پزشکان از بخش دولتی به بخش خصوصی و موج تأسیس مطب توسط اعضای هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز هستیم که با این حساب، ازاینپس بسیاری از اقشار ضعیف و حتی متوسط جامعه دیگر قادر به پرداخت هزینههای بخش خصوصی نبوده و دستشان از بهترین اساتید دانشگاه کوتاه میشود.
کدام اساتید به بخش خصوصی رفتهاند؟
پیگیریها نشان میدهد تعداد پزشکانی که در یک دهه اخیر از دانشگاه خارجشدهاند، از تعداد انگشتان یکدست هم تجاوز نمیکند، اما در همین مدت اخیر ناگهان دهها عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز به بخش خصوصی رفته و مجوز تأسیس مطب دریافت کردهاند که در این میان میتوان به پزشکان مشهوری همچون دکتر «جواد کجوری» و دکتر «محمدباقر شریف کاظمی» از گروه قلب و نیز پزشکانی نظیر دکتر «میترا بصیرتنیا»، دکتر «حمید آموزگار»، دکتر «مژگان زحمتکشان»، دکتر «سید محسن دهقانی» و دکتر «سرور اینالو» از گروه اطفال اشاره کرد.
دکتر «محمدحسین دباغمنش»، دکتر «الهام افلاکی» و دکتر «محمود سوید» از گروه داخلی و نیز دکتر «مریم کسرائیان»، دکتر «بهینه نامآور جهرمی» و دکتر «حمیرا وفایی سیسخت» از گروه زنان، از دیگر پزشکانی هستند که با مجوز دانشگاه علوم پزشکی شیراز اقدام به تأسیس مطب کردهاند.
در ادامه این فهرست طولانی میتوان به اساتیدی همچون دکتر «مهرزاد لطفی» از گروه رادیولوژی (تصویربرداری)، دکتر «افشین برهانی حقیقی» از گروه نورولوژی (متخصص داخلی مغز و اعصاب)، دکتر «محمدمهدی حسینی» و دکتر «مهدی شیرازی» از گروه یورولوژی (جراحی کلیه و مجاری ادراری)، دکتر «اکبر صفایی» و دکتر «احمد منبتی» از گروه پاتولوژی (بافتشناسی) و نیز دکتر «عبدالکریم رحمانیان» و دکتر «مجید رضا فرخی» از گروه نروسِرجِری (جراحی مغز و اعصاب) اشاره کرد.
نام اساتیدی همچون دکتر «شهرام بامداد» و دکتر «ناصر اوجی» از گروه چشم و دکتر «سید بصیر هاشمی» از گروه گوش و حلق و بینی نیز در این لیست بلندبالا به چشم میخورد.
اساتید دیگری نیز در حال امضای تفاهمنامه تأسیس مطب هستند که از این میان میتوان به پزشکان صاحبنامی همچون دکتر «کامران باقری لنکرانی» وزیر اسبق بهداشت و درمان، دکتر «علی عماد» و دکتر «محمدعلی نظرینیا» از گروه داخلی، دکتر «حمیدرضا فروتن» از گروه جراحی، دکتر «سید حسامالدین نبویزاده» از گروه اطفال و دکتر «مهرداد آفرید» از گروه چشم اشاره کرد.
این در حالی است که پزشکان زیاد دیگری نیز با مشاهده موج خروج اساتید از بخش دولتی، به فکر تأسیس مطب افتادهاند و اسامی برخی از این پزشکان که اکنون در نوبت تشکیل کمیته برای تأسیس مطب هستند،
چرا این اتفاق افتاده است؟
پزشکان این حق بدیهی را دارند که پس از سالها رنج تحصیل، کشیکهای شبانه و زجرهای فراوان، در کنار ارائه خدمت به جامعه، منافع شخصی خود را نیز در نظر گرفته و اقدام به تأسیس مطب کنند؛ اما نکته مهم آن است که چرا موج ورود به بخش خصوصی در طول سالیان متمادی اخیر به وجود نیامده بود؟ و اینکه مجموعه دانشگاه طی مدت اخیر چه رفتار متفاوتی را با اساتید داشته است که اکنون شاهد این اتفاق هستیم؟ خبرنگار فارس جهت بررسی چرایی این مسئله با مسئولین دانشگاه علوم پزشکی شیراز و همچنین یکی از اساتید جوان این دانشگاه که تمایلی برای ذکر نامش نداشت، به گفتوگو نشست.
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با بیان اینکه اعضای هیئتعلمی و اساتید دانشگاه علوم پزشکی شیراز ساعتهای موظفی دارند که باید امور آموزشی و درمانی خود را در مراکز زیرمجموعه این دانشگاه انجام بدهند، اظهار داشت: اساتید در ساعات موظفی خود در درمانگاه و بیمارستانها حضور دارند و غیرازآن، استادتمامها مختار هستند که در درمانگاه و یا مطب شخصی فعالیت کنند.
اکبر اجرایی که خود نیز پزشک است، ادامه داد: دانشگاه علوم پزشکی شیراز پیشازاین به اساتید سخت میگرفت تا به دنبال مطب شخصی نباشند، اما وقتی در کل کشور و شهرهایی مثل تبریز و مشهد اجازه تأسیس مطب به اساتید داده شد، ممانعتی نکرد.
فقط 2، 3 نفر هستند!
وی با بیان اینکه اساتیدی که مطب زدند تعدادشان خیلی زیاد نیست، گفت: آنهایی که مطب دارند احتمالاً 4 یا 5 نفر هستند که در فاصلههای مشخصی اقدام کردند، اساتید زیادی از گذشته مطب داشتند و اخیراً هم 2 الی 3 نفر اقدام به تأسیس مطب کردند.
اجرایی افزود: البته از گذشته صدور مجوز تأسیس مطب انجام میشد؛ مثلاً دکتر ملکحسینی استاد دانشگاه علوم پزشکی است، اما چند سالی میشود که مطب هم دارد؛ خیلی از اساتید دیگر هم به همین صورت کار میکنند.
این مقام مسؤول در دانشگاه علوم پزشکی شیراز خاطرنشان کرد: شاید اینیک حقی بود که در گذشته هم باید به اساتید داده میشد، اما دانشگاه محدودیتهایی قائل شد.
تأخیر یکساله در پرداخت بیمهها
اجرایی خاطرنشان کرد: اساتید اگر تماموقت در بیمارستان و درمانگاه دولتی باشند برای عموم مردم نیز بهتر است، اما درصورتیکه دانشگاه نیز بتواند حقوق آنها را منظم پرداخت کند. اساتید توقع دارند بهاندازهی کاری که میکنند حقوق دریافت کنند، اما پزشکی که در حال حاضر در درمانگاه مطهری خدمت میکند 10 درصد و نهایتاً 30 درصد از حقوق خود را دریافت میکند و برای گرفتن 70 درصد باقیمانده باید حدود یک سال منتظر بماند.
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به اینکه دانشگاه برای اساتید تسهیلاتی در نظر گرفته که رغبت بیشتری برای حضور در مراکز درمانی دولتی داشته باشند، تصریح کرد: در حال حاضر به دلیل تأخیر بیمهها در پرداخت، اساتیدی که در کلینیک ویژه و تخصصی بیماران را ویزیت میکنند، حقالزحمه خود را با تأخیر یک سال و حتی بیشتر دریافت میکنند که همین موجب تمایل اساتید برای تأسیس مطب است و دانشگاه هم برای اینکه ظلمی نسبت به آنها نشود با اساتید همکاری میکند.
دغدغه مالی از دلایل مهم تأسیس مطب
یکی از اساتید جوان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در توضیح چرایی تمایل اساتید به تأسیس مطب ابراز داشت: تعرفهها در بخش دولتی کمتر است که عمده آن را نیز باید بیمه پرداخت کند، اما با فاصله یک سال و حتی بیشتر حقوق پزشکان پرداخت میشود. علت عمده تمایل به مطب زدن هم به مسئله درآمدی برمیگردد.
وی ادامه داد: نمیدانم چه تعداد از اساتید مطب دارند، اما فکر میکنم کمتر از 10 درصد اساتید بهتازگی مجوز تأسیس مطب گرفتند، چون همه نمیتوانند و شرایط خاصی دارد؛ اساتید با حدود 8 الی 10 سال سابقه کار، امکان تأسیس مطب را دارند، درحالیکه عمده اساتید دانشگاه جوان هستند.
به گفته وی اساتید دانشگاه علوم پزشکی شیراز در گذشته نیز امکان تأسیس مطب را داشتند و استفاده اخیر اساتید از این فرصت، به تأخیر بیمهها در پرداخت مُعوّقات برمیگردد.
این پزشک شیرازی با بیان اینکه رئیس دانشگاه علوم پزشکی نیز مخالف این موضوع است، گفت: دانشگاه باید حقوق ماهانه پرداخت کند، اما بیمهها تأخیر دارند و به دلیل تأخیر پرداختیها دانشگاه نیز ناچار است که اجازه تأسیس مطب بدهد، یعنی در شرایط فعلی یک اجبار وجود دارد.
کارکردن پزشک در بخش دولتی و خصوصی، زمینهساز فساد مالی
این پزشک جوان خاطرنشان کرد: تأخیر در پرداخت حقوق بر روی عملکرد پزشک تأثیر منفی میگذارد و روحیهاش برای کار کردن را کاهش میدهد، اما اگر درآمدش حفظ شود تمایلش برای آمدن به بیمارستان هم بیشتر میشود.
وی تصریح کرد: قانون موجود که به پزشک اجازه کار کردن در مرکز دولتی یا خصوصی را میدهد در بلندمدت زمینه فساد را ایجاد میکند، یعنی پزشک از مرکز دولتی بیمار را به مرکز خصوصی میبرد، از طرفی وقت بیشتری را در مرکز خصوصی یا مطب میگذراند و وقت آموزش و ویزیت بیمار در بخش دولتی محدود میشود.
دانشجوی پزشکی که در طول تحصیل هزینه و وقت زیادی را صرف میکند، توقع دارد پس از شروع به کار درآمدزایی خوبی هم داشته باشد. هرچند نگاه صرفاً مادی داشتن در هر شغلی پسندیده نیست، اما پزشکان نیز دغدغه درآمدی دارند و وزارت بهداشت بهعنوان متولی درمان کشور که سازمانهای بیمهگر را نیز در خود ادغام کرده است، باید این مهم را مدیریت کند که نه حقی از پزشک تضییع شود و نه فرصتی برای درآمدزاییهای نامتعارف و حتی فساد مالی و تخلفات قانونی رخ بدهد که در نهایت دود آن به چشم مردم و قشر مستضعف میرود.
دانشگاه علوم پزشکی شیراز بهعنوان نماینده وزارت بهداشت در شیراز و استان فارس نیز نقش مهمی در مدیریت این مسئله دارد. تأخیر در پرداخت حقوق موضوع تازهای نیست و همواره بیمهها با چند ماه فاصله، پرداختها را انجام میدادند. مسئله اصلی دراینبین ممکن است به سوء مدیریت در دانشگاه علوم پزشکی شیراز بازگردد که نسبت به آن باید چارهاندیشی شود.