با قدمت هزار سال
بزرگترین آسیاب آبی ایران در شهر تاریخی زواره دوباره رونق گرفت
رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری اردستان با بیان اینکه آسیابها معمولا به سه دسته آسیابهای پرهای، قاشقی و تنورهای تقسیم میشوند که در مناطق کویری معمولا آسیابها به شکل تنورهای بوده است گفت: آب از قناتهایی که در مناطق کویری وجود داشته به تنوره آسیابها ریخته میشده و آب از یک سوراخ در پائین تنوره به پرههای زیر سنگها برخورد و باعث چرخش سنگ رویی میشده است.
مهدی مشهدی با بیان اینکه در گذشته ۶ آسیاب آبی در شهر زواره فعال بود و با استفاده از آب قناتهای این شهر، گندم و جو مردم این شهر به آرد تبدیل میشد گفت: امروزه متاسفانه ۵ آسیاب تقریبا مخروبه شده یا از بین رفته اند که یکی از این آسیابهای شش گانه، آسیاب «ششم» معروف به آسیاب «خان» به همت بخش خصوصی بازسازی و مرمت شده است.
وی افزود: این آسیاب جزو نادرترین آسیابها در ایران است که شبیه این آسیاب در کل کشور با این ارتفاع تنوره و این حجم از ساختمان وجود ندارد.
مالک آسیاب خان زواره نیز با بیان اینکه برای حفظ میراث فرهنگی و توسعه گردشگری شهر تاریخی زواره، آسیاب آبی ششم معروف به آسیاب خان از مجموع شش آسیاب قدیمی شهر زواره را خریداری، مرمت و بازسازی کرده است گفت: برای مرمت این اثر تاریخی با زیربنای ۷۰۰ متر تاکنون بیش از ۳۰ میلیارد ریال هزینه شده است.
سید احسان الله ایزدی افزود: در چند روز گذشته سنگ آسیاب خان زواره بعد از ۶۰ سال به چرخش درآمده است و در کنار تولید آرد گندم، جو و ذرت قصد راه اندازی نانوایی سنتی را نیز در کنار این آسیاب داریم.
اسحاق شفیعی مسئول اداره آب و خاک جهاد کشاورزی اردستان هم با بیان اینکه این آسیاب از قنوات زواره آبگیری میشود و در گذشته به دلیل حجم زیاد آب این آسیاب دارای دو خروجی آب بوده است گفت: در حال حاضر یکی از خروجهای آب این آسیاب به طول مسیر ۵۰۰ متر شامل ۱۳ میله چاه از عمق ۶ متر تا ۱ ونیم متر با صرف اعتباری افزون بر ۳ میلیارد ریال مرمت و بازسازی شده است.