خرما یکی از محصولات کشاورزی خراسان جنوبی است، اما این محصول نیازمند صنایع تبدیلی و بستهبندی است.
به گزارش ایسنا، این روزها همراه با برداشت خرما، اشتغال‌های فصلی نیز رونق خاصی پیدا می‌کند.برداشت خرما در خراسان جنوبی بیشتر به روش سنتی انجام می‌گیرد و به این صورت است که یک نفر که توانایی در بریدن خوشه‌های خرماها را دارد به بالای نخل می‌رود و حدودا شش نفر پایین نخل محصول خرماها را جمع آوری می‌کنند و از جدا کردن زائدهای خرما، خرما را داخل سبد قرار می‌دهند که موقع غروب آفتاب سبدها توسط کارگران که در کارگاه‌های خرید خرما مشغول هستند، جمع آوری می‌شوند.
بنا به گفته کارشناسان، خرما مملوء از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی نظیر آهن، فیبر، کلسیم و منیزیم است که به علت داشتن پتاسیم برای تقویت سیستم عصبی بدن نیز بسیار مفید است و پزشکان بر این باور هستند که با خوردن خرما می‌توان از بروز سکته تا حدی جلوگیری و کلسترول خون را کاهش داد.
برداشت خرما به صورت سنتی انجام می‌شود و این امر زمینه‌ساز شده تا سود آن به دلیل هزینه‌های زیاد که باید به کارگرانی که برای چیدن محصول خرما به بالای درخت می‌روند، پرداخت شود و در این صورت صرفه اقتصادی برای کشاورز ندارد.
مشکلاتی که نخلداران با آن مواجه هستند، نبود صنایع تبدیلی، وجود دلالان، عارضه خشکیدگی خوشه خرما است که این باعث می‌شود کشاورزان در برداشت محصولات خرما ضرر کنند.
طبس مقام نخست سطح زیرکشت خرمای خراسان جنوبی را دارد
داود بخشایی مدیرجهاد کشاورزی طبس در گفت‌وگو با ایسنا گفت: طبس مقام نخست سطح زیرکشت و تولید خرمای خراسان جنوبی را به خود اختصاص داده است.
وی افزود: در شهرستان طبس 1615 هکتار از مزارع زیرکشت نخیلات است که 1145 هکتار آن بارور است و پیش‌بینی می‌شود از این سطح 5000 تن خرمای اصلاح شده و بومی برداشت شود.
مدیرجهاد کشاورزی طبس تصریح کرد: این شهرستان مقام نخست سطح زیرکشت و تولید خرمای خراسان جنوبی را به خود اختصاص داده که 1500 بهره‌بردار خرما در این شهرستان فعال هستند.
وی بیان کرد: با توجه به شرایط مساعد آب و هوایی طبس، خرمای تولیدی این شهرستان نسبت به خرمای تولیدی در استان‌های مبداء خرید پاجوش‌های اصلاح شده، از کمیت و کیفیت بهتری برخوردار است.
بخشایی گفت: کبکاب، زاهدی و مضافتی جزء ارقام عمده خرمای اصلاح شده در طبس است و با اقدامات انجام شده از جمله توزیع پاجوش و نهال کشت بافت ارقام مرغوب و تجاری، حدود 80 درصد از نخیلات شهرستان طبس اصلاح شده است.
وی در خصوص اقدامات انجام شده در این زمینه، تصریح کرد: در سال زراعی جاری توزیع 3000 اصله نهال کشت بافت یارانه‌دار ارقام زاهدی، پیارم، خنیزی، شی‌شی، برحی، ربی، رنگ نو و 2500 اصله پاجوش خرما یارانه‌دار رقم مضافتی از مهمترین اقدامات انجام شده بوده است.
مدیرجهاد کشاورزی طبس ادامه داد: امسال با استفاده از اعتبارات استانی مبارزه تلفیقی علیه آفات سوسک شاخدار خرما در دو روستای طبس انجام شده که در همین راستا تعداد 250 اصله نخل هرس و تکریب و 12 تله نوری برای شکار نصب شده است.
بخشایی خاطرنشان کرد: برای ردیابی آفت سوسک سر خرطومی حنایی خرما 25 تله فرمونی نصب و برای مبارزه با آفت موش 110 کیلوگرم طعمه مسموم تهیه و توزیع شده است؛ همچنین از محل طرح خرید خدمات گیاه پزشکی در بخش زراعی و باغی پنج نفر ناظر بکارگیری شده‌اند که 250 هکتار از نخلستان‌های شهرستان را تحت پوشش قرار داده‌اند.
وی یادآور شد: در حال حاضر 8000 اصله نهال کشت بافت خرما برای توسعه نخلستان‌ها در گلخانه سازگاری شهرستان طبس نگهداری می‌شود.
سطح زیر کشت خرما در نهبندان به 35 هکتار افزایش یافت
محمد مالکی مدیر جهاد کشاورزی نهبندان نیز در گفت و گو با ایسنا، بیشترین نوع خرمای برداشتی این شهرستان را مربوط به روستاهای دهسلم و بندان دانست و گفت: در شهرستان نهبندان ارقام مختلف خرما کشت می‌شود که مهمترین آن خاره خوش، پرکوه، مضافتی و کبکاب است.
مدیر جهاد کشاورزی نهبندان بیان کرد: سطح کشت نخیلات 358 هکتار است که از این میزان 238 هکتار بارور و 120 هکتار غیربارور است.
مالکی، خرما را از محصولات مزیتدار این منطقه دانست و تصریح کرد: 326 خانوار به بهرهبرداری محصول خرما در این شهرستان مشغول هستند.
وی با بیان اینکه از هر هکتار از مزارع کشت خرما 2900 کیلو خرما برداشت می‌شود، گفت: پیش‌بینی می‌شود در سالجاری بیش از 650 تن خرما از این مزارع برداشت شود.
مدیرجهاد کشاورزی نهبندان با اشاره به اینکه سطح زیر کشت خرما در نهبندان به 35 هکتار نسبت به سال گذشته افزایش یافت، خاطرنشان کرد: برداشت این محصول از اوایل شهریور ماه آغاز و تا اواسط آبان‌ماه ادامه دارد.
عدم ثبات قیمت و دور بودن از مکان خرید، مشکلات پیش روی بهره‌برداران خرما
مهدی عصمتی‌پور معاون تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز به ایسنا گفت: احتمال افتادن از بالای درخت، نیاز به کارگرماهر از جمله مشکلات برداشت خرما به صورت سنتی است.
وی، ناهماهنگی بین نخل‌کاران در انجام کارهای جمعی ازجمله در مبارزه با آفات و بیماری‌ها، نبود بعضی از نخل‌کاران در روستا، رها کردن نخل‌های بزرگ، ثابت نبودن قیمت خرما و دور بودن از مکان‌های خرید را ازجمله مشکلات کشاورزان و بهره‌برداران خرما برشمرد.
معاون تولیدات گیاهی جهادکشاورزی خراسان‌جنوبی درخصوص تسهیلات و اقدامات جهادکشاورزی برای خرماکاران، اظهارکرد: معرفی نخل‌کاران به بانک‌ها برای استفاده ار تسهیلات به منظور احداث و انجام عملیات داخل باغ به مبلغ 2000 میلیون ریال، برگزاری کلاس‌های آموزشی وگفت‌وگوی چهره به چهره، همکاری در توزیع- و خرید 3000 نفر کشت بافت و 5500 پاجوش از جمله تسهیلات بوده است.
عصمتی‌پور با بیان اینکه آبی که امسال برای آبیاری نخیلات مورد استفاده قرارگرفت، از قنات و چاه تامین می‌شود، افزود: قیمت خرید توافقی خرمای درجه یک برای هرکیلوگرم هرکیلو 16 هزار ریال است.
وی ادامه داد: در حال حاضر یک واحد به بهرهبرداری رسیده فرآوری خرما "سرکه خرما در طبس" و یک واحد سردخانه در شهرستان طبس در حال فعالیت است.
معاون تولیدات گیاهی جهادکشاورزی خراسان جنوبی یادآور شد: با توجه به ظرفیت تولید خرما در شهرستان طبس و نهبندان در صورت وجود متقاضی احداث سردخانه بالای صفر و صنایع فرآوری و بستهبندی خرما از اولویت‌های مدیریت صنایع استان است که به‌صورت ویژه پیگیری خواهد شد.
برداشت ۶۴۵۷ تن خرما از نخلستان‌های خراسان جنوبی
هاشم ولی‌پور مطلق رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی نیز به ایسنا گفت: پیش‌بینی می‌شود، امسال ۶۴۵۷ تن خرما برداشت و۲۹۳ میلیارد ریال نصیب بهره‌برداران شود.
وی اظهار کرد: در خراسان‌جنوبی 1969 هکتار از اراضی زیرکشت درخت خرما است که بیشترین سطح زیرکشت خرما در استان مربوط به شهرستان طبس با 1609 هکتار است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی افزود: ارقام اصلاح شده خرما در خراسان جنوبی شامل؛ کبکاب، مضافتی، پیارم، بریم، برحی، دبری، زاهدی، و ارقام بومی شامل پرکو، محلی طبس، خاره خوش است.
ولی‌پورمطلق افزود: امسال تعداد بهره‌برداران خرما در خراسان جنوبی 1600 نفر است که سال گذشته ۵۸۷۰ تن خرما در خراسان جنوبی برداشت شد.
وی خاطرنشان کرد: برداشت خرما در خراسان جنوبی از اوایل مرداد ماه آغاز و تا اواسط مهرماه ادامه داشته و در سال گذشته ۲۶۷ میلیارد ریال نصیب کشاورزان شد.
باید گفت؛ محصول خرما نیازمند توجه جدی مسئولان و اقدامات اساسی از جمله ایجاد بازار مناسب برای فروش، حمایت از بخش خصوصی برای ایجاد صنایع تبدیلی و فرآوری است.
منبع: ایسنا